อาหารจีน ประวัติ ความเป็นมา มีอิทธิพลต่ออาหารประเภทอื่น ๆ ทั่วทั้งเอเชีย ได้อย่างไร ?
อาหารจีน คืออาหารที่ประกอบขึ้นจากประเทศจีน โดยมีเอกลักษณ์ที่โดดเด่น ทางด้านวัฒนธรรมต่าง ๆ ของแต่ละภูมิภาค และแต่ละท้องถื่น ซึ่งจากการอพยพ ย้ายถิ่นฐานของชาวจีนในประวัติศาสตร์ ไปอาศัยยังส่วนต่าง ๆ ของโลก โดยเฉพาะในช่วงแถบเอเชีย เมื่อในอดีตนั้น ก็ได้ทำให้ทั้งวัฒนธรรมของจีน และอาหารจีนแพร่ขยายไปมากยิ่งขึ้นนั่นเอง อาหารไทย
ซึ่งรสชาติของอาหารนั้น ก็อาจจะมีการเปลี่ยนแปลงไป หรือมีการดัดแปลงอาหารเพื่อให้เข้ากับแต่ละประเทศอีกด้วย อย่างเช่นเมนูดัง ๆ ในระดับสากล อย่าง ราเมน ที่เป็น อาหารจีนสไตล์ญี่ปุ่น หรือการทำอาหารร่วมกับซอสเปรี้ยวหวานจีน
ที่เป็นแรงบันดาลใจที่ก็ก่อให้เกิดเมนูหลาย ๆ อย่างที่คล้ายคลึงกันออกมาในหลาย ๆ ประเทศ ซึ่งประวัติความเป็นมาของอาหารจีนบางอย่างนั้น ก็มีประวัติมาอย่างยาวนานนับร้อย นับพันปีเลยทีเดียว อย่างเช่นตั้งแต่ในอดีตช่วงราชวงศ์ฮั่น (ช่วงประมาณ 202 ปีก่อนคริสต์ศักราช)
ซึ่งเป็นช่วงที่วัฒนธรรมการกินของจีนเริ่มที่จะเฟื่องฟูมากขึ้น เริ่มมีการนำเข้าอาหารจำพวกผัก และผลไม้จากประเทศอื่น ๆ นอกจากนี้ยังมีการเริ่มพัฒนาวิธีการทำอาหารประเภทอื่น ๆ อย่างเช่นการทอด และการเริ่มใช้น้ำมันพืช จึงทำให้เกิดอาหารจีนประเภทต่าง ๆ ขึ้นมามายมาย รวมทั้ง เต้าหู้ ด้วย
ทำไม ร้านอาหารจีน ถึงได้รับความนิยมในต่างประเทศ ?
จากร้านอาหารจีน ที่เปิดในต่างประเทศกว่า 600,000 แห่ง และเมนูหม้อไฟที่ได้รับความนิยมเป็นอย่างสูงในหลาย ๆ ประเทศ น่าจะเป็นตัวการันตีได้ถึงความนิยมของชาวต่างประเทศได้เป็นอย่างดี อาหารยุโรป
ซึ่งองค์ประกอบสำคัญที่ทำให้อาหารจีน ได้รับการยอมรับในระดับสากลนั้น ก็มีอยู่หลายปัจจัย ตั้งแต่การเลือกสรรวัตถุดิบ ในการนำมาปรุงอาหาร โดยเดิมทีแล้วประเทศจีนนั้น ก็ค่อนข้างมีชื่อเสียง ในเรื่องของสมุนไพรรักษาโรคอยู่แล้ว ซึ่งทำให้อาหารหลาย ๆ อย่างมีสรรพคุณที่ดีต่อตัวผู้บริโภค
อีกทั้งอาหารหลายที่มีชื่อเสียงหลาย ๆ อย่างของจีน ยังเป็นอาหารที่ต้องคัดเลือกวัตถุดิบตามฤดูกาลอีกด้วย จึงทำให้กว่าจะสามารถประกอบอาหารขึ้่นมาสักอย่างได้นั้น ต้องอาศัยความพิถีพิถันเป็นอย่างมาก ซึ่งนอกเหนือจากเรื่องวัตถุดิบแล้ว ความหลากหลายวิธีการประกอบอาหารของจีนนั้น
ยังมีความหลากหลาย และมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่ไม่เหมือนกับวิธีการทำอาหารของหลาย ๆ ประเทศ อย่างเช่นอาหารประเภทต้ม,นิ่ง,ผัด,ทอด,ปิ้ง,ยาง,ตุ๋น,อบ และอีกหลาย ๆ กรรมวิธีในการทำอาหารเฉพาะตัว
อีกทั้งเรื่องเทคนิคในการทำอาหาร ของพ่อครัวชาวจีน ซึ่งมีลักษณะเฉพาะตัวในแบบอาหารจีน ที่ทำให้รูปลักษณ์ออกมาน่ารับประทาน และมีความสวยงาม เป็นงานศิลปะ
วัตถุดิบหลัก อาหารจีน ในแต่ละภูมิภาคมีอะไรบ้าง ?
โดยปกติทั่ว ๆ ไปแล้ว วัตถุดิบในการทำอาหารของประเทศจีนนั้น จะมีเอกลักษณ์เฉพาะตัวที่แตกต่างกันไปในแต่ละภูมิภาค ทั้งเรื่องการใช้เครื่องเทศ และเครื่องปรุงรสต่าง ๆ อาหารอินเดีย
หรือรูปแบบประเภทของการทำอาหาร เพื่อให้เข้ากับการใช้ชีวิตของคนในภูมิภาคนั้น ๆ โดยลักษณ์ของการแบ่งอาหารจีน เดิมทีจะมีเพียงแค่ 4 ตระกูลใหญ่ ซึ่งก็ได้แก่
- อาหารจีนถิ่่นซันตง เป็นอาหารที่มีประวัติความเป็นมา มาอย่างยาวนาน (ตั้งแต่สมัยปลายราชวงศ์ซาง) โดยมักจะใช้เกลือเป็นส่วนผสม ในการปรุงรส และการใส่สมุนไพรจำพวกขิง ต้นหอม และกระเทียม ซึ่งมีสรรพคุณในเรื่องการช่วยรักษาโรค ซึ่งอาหารที่มีชื่อเสียงของถิ่นนี้ ก็ได้แก่พวก ปลาหลีฮื้อเปรี้ยวหวาน ,ปลิงทะเลเคี่ยวต้นหอม และไก่เต๋อโจว
- อาหารจีนถิ่่นเจียงซู วัตถุดิบของอาหารในถิ่นเจียงซูนั้น จะค่อนข้างมีความหลากหลาย เนื่องจาการที่เป็นพื้นที่ ที่มีความอุดมสมบูรณ์ โดยรสชาติของอาหารในถิ่นนี้ จะออกไปทางรสหวานเป็นหลัก กับจำพวกอาหารทะเล ซึ่งอาหารที่มีชื่อเสียงของถิ่นนี้ ได้แก่อาหารจำพวก ข้าวผัดหยางโจว และอาหารที่มีส่วนผสมพวกอาหารทะเล
- อาหารจีนถิ่่นกวางตุ้ง เป็นอาหารที่เน้นทั้งในเรื่องรูปลักษณ์ และรสชาติเป็นหลัก ซึ่งมีความโดดเด่นในเรื่องการปรุง เพื่อให้มีความสดใหม่ โดยปกติแล้ววัตถุดิบจะค่อนข้างหลากหลาย ไปตามแต่ละฤดูกาล แต่ก็มักจะมีการใส่น้ำมันหอย หรือน้ำมันพืช กับผักเป็นส่วนผสม ซึ่งอาหารที่มีชื่อเสียงของถิ่นนี้ ได้แก่หมูหัน ,ติ่มซำ ,นกพิราบย่าง
- อาหารจีนถิ่่นเสฉวน เป็นอาหารที่มีจุดเด่นอยู่ที่รสชาติ ที่เข้มข้น โดยการใช้เครื่องเทศเป็นจำนวณมาก โดยเฉพาะการใส่พริกหอม หรือพริกเสฉวน ซึ่งอาหารที่มีชื่อเสียงของถิ่นนี้ ได้แก่ ไก่ผัดซอสใส่ถั่วลิสง ,ไก่ต้มราดด้วยน้ำมันพริกโรยงา และซุปเสฉวน
ก่อนที่ในภายหลังจะมีการเพิ่มเป็น 8 ตระกูลใหญ่ ๆ ซึ่งก็ได้แก่
- อาหารจีนถิ่่นอันฮุย มีจุดเด่นเรื่องการใช้วัตถุดิบในการทำอาหารที่สด และใหม่เป็นหลัก ซึ่งนอกจากจำพวกอาหารทะเลแล้ว หน่อไม้ กับเห็ดหอม ก็เป็นวัตถุดิบที่นิยมใช้ในอาหารของท้องถิ่นนี้อีกด้วย ซึ่งอาหารที่มีชื่อเสียงของถิ่นนี้ก็ได้แก่ หม้อร้อนอี้ผิ่นกัว ,กุ้งผัดชาหลงจิ่ง และปลาเปรี้ยวซีหู
- อาหารจีนถิ่่นฮกเกี้ยน อาหารของท้องถิ่นนี้ค่อนข้างมีความพิเศษ เพราะมีการรวบรวมอาหารจากภูมิภาคต่าง ๆ ของมณฑลเอาไว้ด้วยกัน และยังได้รับอิทธิมาจากอาหารของฝั่งเอเชียตะวันออกเฉียงใต้อีกด้วย จึงทำให้ค่อนข้างมีความหลากหลาย แต่ก็ยังมีต้นแบบมาจากอาหารฝูโจว โดยอาหารของท้องถิ่นที่มีชื่อเสียงของที่นี้นั้น จะเน้นรสเปรี้ยวหวาน และความสดใหม่ของอาหาร อย่าง ซี่โครงหมูเปรี้ยวหวาน และเมนูตุ๋นหม้อ
- อาหารจีนถิ่่นหูหนัน เป็นอาหารท้องถิ่นที่มีวัตถุดิบในการทำที่หลากหลาย แต่รสชาติหลักจะเน้นไปที่รสชาติเผ็ดเป็นหลัก ซึ่งพริกแห้ง และพริกสด ถือเป็นสิ่งที่สำคัญของชาวหูหนาน ถึงขนาดที่ว่ามีการนำเอาพริกมาทำเป็นเครื่องเคียงไว้สำหรับต้อนรับแขกเลยทีเดียว ซึ่งเอกลักษณ์อีกอย่างของอาหารถิ่นนี้ ก็คืออาหารประเภทตุ๋น ซึ่งก็จะมีเอกลักษณ์เฉพาะในเรื่องของการใช้เครื่องปรุง โดยอาหารของท้องถิ่นที่มีชื่อเสียงของที่นี้นั้นได้แก่หูฉลามตุ๋น
- อาหารเจีนถิ่่นจ้อเจียง เป็นอาหารที่มีเอกษณ์ในการปรุงรสชาติ และความสดใหม่ โดยส่วนใหญ่อาหารจะเป็นประเภทการผัด ที่จะเน้นความเร็วในการผัดเพียงแค่แป๊บเดียว เพื่อให้อาหารมีความสด ซึ่งจากการที่มณฑลเจ้อเจียงนี้ มีภูมิประเทศติดกับแนวฝั่งทะเล จึงทำให้ทั้งวัตถุดิบหลัก ๆ และอาหารขึ้นชื่อของที่นี้ ส่วนใหญ่จะเป็นอาหารทะเล
อาหารจีน ขึ้นชื่อ เป็ดปักกิ่ง เมนูประจำชาติจีน
สำหรับเมนูเป็ดปักกิ่งนั้น ถือได้ว่าเป็นเมนูที่มีประวัติศาสตร์มาอย่างยาวนาน ตั้งแต่สมัยจักรวรรดิเลยทีเดียว จึงทำให้กลายเป็นหนึ่งในซิกเนเจอร์ของประเทศจีน ที่ผู้คนทั่วโลกรู้จัก
ซึ่งด้วยรสชาติความอร่อยของเมนูนี้ จึงทำให้มันถูกเผยแพร่ออกไปยังประเทศต่าง ๆ รวมทั้งประเทศไทยอีกด้วย โดยปกติแล้วเมนูเป็ดปักกิ่ง จะมาเสิร์ฟในรูปแบบเฉพาะหนังเป็นแผ่น ๆ ที่หั่นให้เป็นชิ้นเล็ก ๆ ซึ่งจะมีทั้งความบาง และกรอบ อาหารญี่ปุ่น
โดยให้รับประทานควบคู่ไปกับแผ่นแป้ง กับซอสถั่วหวาน และจะมีเครื่องเคียงจำพวกต้นหอม กับแตงกวาควบคู่กันไป ซึ่งร้านอาหารจีน ในประเทศไทย ที่มีชื่อเสียงในเมนูเป็ดปักกิ่งนี้ก็ได้แก่
- Nan Yuan Chinese Restaurant
- Pagoda
- หลิว เซียง ฟง The Promenade
- Fei Ya
ติ่มซำ อาหารว่าง จากประเทศจีนที่เป็นที่รู้จักกันทั่วทั้งโลก
เป็นอาหารจีนปริมาณเล็กน้อย ซึ่งส่วนใหญ่แล้วจะเป็นอาหารประเภทนิ่ง ที่มักจะถูกนำมาเสิร์ฟในภายในเข่งไม้ไผ่ หรือถ่วยเล็ก ๆ เอาไว้เพื่อรับประทานเป็นอาหารว่าง โดยมีที่มาจะมลฑลกวางตุ้ง โดยปกติแล้วมักจะรับประทานร่วมกับชา
ซึ่งเมนูจานหลักนั้นสามารถแบ่งออกมาได้เป็น 5 ประเภท ได้แก่ 1. ประเภทแป้งห่อ อย่างเช่น ขนมจีบ ,เกี๊ยว และฮะเก๋า 2. ประเภทแป้งม้วน อย่างเช่น เปาะเปี๊ยะทอด ,ก๋วยเตี๋ยวหลอด และฟองเต้าหู้ม้วน 3. ประเภทก้อนแป้งกลม อย่างเช่น ซาลาเปา และหมั่นโถว 4. ประเภทก้อนแป้งตัด อย่างเช่น ขนมกุยช่าย และขนมผักกาด 5. ประเภทอื่น ๆ อย่างเช่น โจ๊ก และซี่โครงหมู อาหารเกาหลี
